Tłusty Czwartek - Ostatni czwartek przed Wielkim Postem (Środą Popielcową) rozpoczynający ostatni tydzień karnawału. W ten dzień zwyczajowo objadamy się pączkami i faworkami (w niektórych rejonach Polski zwanych chrustem). Jeszcze jakiś czas temu w polskich domach obok słodkości przygotowywało się też tłuste kiełbasy, kasze, słonine, skwarki i inne potrawy jak najbardziej tłuste. W regione podkrakowskim tłusty czwartek znany jest także jako "Combrowy Czwartek", było to święto wszystkich krakowskich kramarek i służących.
Tłusty czwartek otwiera ostatni tydzień karnawału i jest wstępem do hucznych, obficie zakrapianych, pełnych obżarstwa zabaw i bali karnawałowych.
Tłusty czwartek
FAWORKI
Składniki ciasta na faworki:
• 2 i 1/2 szklanki mąki pszennej
• po pół łyżeczki od kawy soli i cukru
• 3 żółtka
• 1 jajko
• 10 dag gęstej śmietany 36% (najlepiej Piątnica w czerwonym kubeczku)
• 1 łyżka miękkiego masła
• 1 kieliszek spirytusu
do smażenia: 4 kostki PLANTY
do posypania: 1 szklanka cukru pudru z wanilią
• 2 i 1/2 szklanki mąki pszennej
• po pół łyżeczki od kawy soli i cukru
• 3 żółtka
• 1 jajko
• 10 dag gęstej śmietany 36% (najlepiej Piątnica w czerwonym kubeczku)
• 1 łyżka miękkiego masła
• 1 kieliszek spirytusu
do smażenia: 4 kostki PLANTY
do posypania: 1 szklanka cukru pudru z wanilią
Przygotowanie ciasta:
• Zamontować w dzieży mieszadło. Mąkę, cukier i sól wsypać do dzieży i krótko zamieszać na prędkości 1. Dodawać kawałki masła, zwiększając prędkość do 4, żółtka - po jednym, jajko oraz śmietanę. Gdy cząstki ciasta zaczną się zlepiać, ciągle mieszając wlać spirytus po ściance dzieży.
• Zatrzymać mikser, wyjąć mieszadło i rękami zlepić ciasto w całość, a następnie uformować wałek. Owinąć go folią i pozostawić na ok. 30 min, aby odpoczęło (najlepiej w lodówce).
• Dalsze wyrabianie ciasta nastąpi poprzez wałkowanie i „zgniatanie” małych jego porcji, przy pomocy przystawki do wałkowania. Ciasto przygotowane z tej ilości składników, podzielić na osiem części.
• Każdą z porcji wałkować tak samo jak na makaron według poniższych wskazówek, używając przystawki do wałkowania.
Technika wałkowania:
• Zamontować w dzieży mieszadło. Mąkę, cukier i sól wsypać do dzieży i krótko zamieszać na prędkości 1. Dodawać kawałki masła, zwiększając prędkość do 4, żółtka - po jednym, jajko oraz śmietanę. Gdy cząstki ciasta zaczną się zlepiać, ciągle mieszając wlać spirytus po ściance dzieży.
• Zatrzymać mikser, wyjąć mieszadło i rękami zlepić ciasto w całość, a następnie uformować wałek. Owinąć go folią i pozostawić na ok. 30 min, aby odpoczęło (najlepiej w lodówce).
• Dalsze wyrabianie ciasta nastąpi poprzez wałkowanie i „zgniatanie” małych jego porcji, przy pomocy przystawki do wałkowania. Ciasto przygotowane z tej ilości składników, podzielić na osiem części.
• Każdą z porcji wałkować tak samo jak na makaron według poniższych wskazówek, używając przystawki do wałkowania.
Technika wałkowania:
- Zamontować przystawkę do wałkowania (z gładkimi wałkami i pokrętłem regulującym grubość ciasta). Ustawić pokrętło regulacji grubości wałkowania w pozycji 1, a suwak obrotów miksera na stopień 2 lub 4.
- Spłaszczony dłońmi kawałek ciasta wprowadzić między obracające się wałki. Po przewałkowaniu, złożyć go na pół i powtórzyć te operację jeszcze kilka razy wraz z wałkowaniem, aż ciasto stanie się gładkie i elastyczne.
- W ten sposób ciasto wyrabia się ostatecznie, zmieniając wyraźnie kolor i strukturę na gładką, jednorodną i elastyczną. Następnie wałkować ciasto coraz cieniej - już bez składania na pół, dochodząc do grubości 6-7.
Przygotowanie faworków:
- Wykrawać radełkiem paski szerokości 3-4 cm. Formować faworki (pośrodku każdego paska zrobić nacięcie i przewinąć przez nie jeden koniec ciasta). Układać je na tacach i trzymać w chłodnym miejscu. Istotna jest różnica temperatur między ciastem a tłuszczem, w którym się smaży.
- Rozgrzać w płaskim rondlu 2 paczki PLANTY. Smażyć faworki do lekkiego zrumienienia z obu stron. Wyjmować posługując się dwoma patyczkami i osączać z tłuszczu i układać na papierowym kuchennym ręczniku.
- Po usmażeniu połowy ilości faworków wymienić tłuszcz.
- Układać na paterze posypując cukrem pudrem.
Składniki (8 szt):
• 25 g świeżych drożdży
• 1/2 szklanki ciepłego mleka
• 1 łyżeczka cukru
• 2 żółtka
• 1 jajko
• 4 łyżki cukru wanilinowego
• 275 g mąki
• 1 łyżeczka soli
• 35 g masła
• olej do smażenia
Przygotowanie:
- Przygotowuję rozczyn: drożdże skruszam do dużego kubka, dodaję 1 łyżkę mąki, 1 łyżeczkę cukru i 1/4 szklanki ciepłego mleka. Mieszam i zostawiam do wyrośnięcia na 15 - 20 minut.
- Jajko i żółtka ucieram z cukrem wanilinowym.
- Mąkę przesiewam do dużej miski i mieszam z solą. Do mąki dodaję wyrośnięty rozczyn oraz resztę ciepłego mleka. Mieszam, na koniec dodając ubite jajka. Wyrabiam przez 15 minut, dodaję stopione masło i wyrabiam jeszcze przez kolejne 5 minut. Przykryte ściereczką ciasto odstawiam do wyrośnięcia w ciepłe miejsce.
- Gdy ciasto podwoi swoją objętość (po około 1 i 1/2 godzinie) wałkuję je na gruby placek (można podsypać lekko mąką). Szklanką wycinam krążki i odkładam do wyrośnięcia na około 1/2 godziny.
- Podrośnięte pączki odwracam wierzchem na spód, a gdy podrosną (po około 1/2 godzinie) smażę w rozgrzanym oleju. Przez pierwszą minutę smażę pączki pod przykryciem później pączki przewracam na drugą stronę i smażę kolejną minutę bez przykrycia. Wyjmuję na ręcznik papierowy.
- Polewam lukrem zmieszanym ze skórką pomarańczową lub tylko posypuję dużą ilością cukru pudru zmieszanego z cukrem waniliowym.
Wykończenie:
- 3 łyżki smażonej w cukrze skórki pomarańczowej
- lukier: 1 filiżanka cukru pudru rozpuszczona w 1-2 łyżkach wody, w rondelku trzymanym na małym ogniu
- lub cukier puder do posypania
Uwagi:
- Tak jak przy każdym cieście drożdżowym w kuchni musi być ciepło, drożdże nie lubią przeciągów.
- Wszystkie składniki na pączki muszą mieć temperaturę pokojową, nie mogą być wyjęte prosto z lodówki.
- Należy uzyskać odpowiednią temperaturę oleju (180 stopni). Można to sprawdzić wrzucając do niego odrobinę ciasta i jak "wyskoczy", będzie "skwierczał" to znaczy, że można smażyć pączki.
- Aby przygotować pączki z nadzieniem z konfitury należy rozwałkować połowę ciasta na grubość 1 cm, wykrawać szklanką kółka, wkładać do środka po łyżeczce konfitury, kłaść drugi krążek i zlepiać brzegi, formując w dłoni kulkę.
S M A C Z N E G O!!!
